Προβλήματα όπως η όξινη βροχή, οι εστίες μόλυνσης του νερού και του αέρα, τα είδη υπό εξαφάνιση και τόσα άλλα δεν αποτέλεσαν ποτέ αντικείμενο μελέτης της παραδοσιακής φιλοσοφίας. Αυτό φυσικά είναι ευνόητο, καθώς όλα τα προαναφερόμενα αποτελούν συμπτώματα του τελευταίου αιώνα και της βιομηχανικής και μεταβιομηχανικής εποχής.

Η Οικολογική Ηθική διαφοροποιείται από την Οικολογία στο εξής καθοριστικό σημείο: Ερευνά τις συνθήκες υπό τις οποίες αναπτύσσονται και -εν πολλοίς- παγιώνονται  αξιολογικά κριτήρια που αφορούν τα στοιχεία που απαρτίζουν το φυσικό περιβάλλον.

Η παραδοσιακή αλλά και η νεοτερική φιλοσοφία, σε ένα μεγάλο ποσοστό της, αντιμετωπίζει τη φύση με καθαρά ανθρωποκεντρικά κριτήρια: Ο άνθρωπος αποτελεί τον κατεξοχήν ηθικό αξιολογητή του περιβάλλοντος και των στοιχείων που το αποτελούν. Αυτό σημαίνει ότι στη φύση αποδίδεται μια σχετική ηθική αξία που αλλάζει, αναλόγως με τις ανάγκες και τις διαθέσεις του ανθρώπου - παρατηρητή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Καρτεσιανή άποψη ότι τα ζώα αποτελούν τα αυτόματα της φύσεως, κάτι ανάλογο δηλαδή με τις σημερινές μηχανές.

Στη σύγχρονη εποχή γίνεται το μεγάλο άλμα από τη νεοτερικότητα στη μετα-νεοτερικότητα. Εδώ πλέον γίνεται μια στροφή από την ανθρωποκεντρική στη βιοκεντρική θεώρηση του φυσικού περιβάλλοντος. Η φύση πλέον δεν είναι πολύτιμη μόνο γιατί είναι χρήσιμη στον άνθρωπο, αλλά γιατί διατηρεί μια αναπαλλοτρίωτη εγγενή ηθική αξία. Η παντοδυναμία του ανθρώπινου λόγου και της ανθρώπινης κριτικής ικανότητας αμφισβητούνται αξιολογικά, ενώ ταυτόχρονα αναδύονται οι αξίες που περιέχονται αυτούσιες μέσα στα ίδια τα οικοσυστήματα:

"Πρέπει πλέον να εξοικειωθούμε με προβληματισμούς όπως το δικαίωμα της ελευθερίας μιας κότας ή ενός βράχου" θα μας πει ο Holmes Rolston, ο σύγχρονος φιλόσοφος που θεμελιώνει σε στέρεες βάσεις το ζητούμενο της βιοκεντρικής ηθικής φιλοσοφίας.

Η παρούσα εισήγηση αναφέρεται ευθέως στο επιστημονικό άρθρο του Holmes Rolston που τιτλοφορείται αγγλιστί ως: "Environmental Ethics: Values in and Duties to the Natural World".

("Οι εγγενείς αξίες του Φυσικού Περιβάλλοντος και τα καθήκοντα που υπαγορεύονται προς αυτό.")

Δημοσιευμένο στο: "The Broken Circle: Ecology, Economics, Ethics. F. Herbert Bormann and Stephen R. Kellert, Eds. Yale University Press New Haven 1991. ISBN: 0-300-04976-5

Επιλέξτε από το αριστερό μενού επιλογών την επιθυμητή περιοχή.